200 năm áo cưới Việt Nam từ xưa đến nay Áo Cưới Đẹp Tuy Hoà Phú Yên để chiếc váy cưới hiện đại có thể tỏa sáng và bay bổng, những "người tiền nhiệm" của nó đã trải qua nhiều thăng trầm trong lịch sử, từ thịnh vượng đến suy thoái, từ xa hoa đến giản dị.
Trong mọi thời đại, việc chọn váy cưới luôn được coi là một trong những bước quan trọng trước lễ thành hôn. Cùng với dòng chảy của thời gian và những biến đổi trong lịch sử, văn hóa, trang phục của cô dâu Việt Nam qua từng giai đoạn cũng mang những vẻ đẹp và đặc trưng riêng. Hãy cùng ELLE khám phá cuộc hành trình của bộ trang phục tôn vinh vẻ đẹp người phụ nữ trong ngày trọng đại qua những cuốn album thời xưa.
Thời nhà Nguyễn: Màu xanh là màu chủ đạo
Theo những tài liệu còn lại, màu xanh được ưa chuộng hơn cả đỏ hay hồng trong trang phục cưới của các cô dâu thời Nguyễn. Màu xanh được xem là biểu tượng của sự sang trọng và kiêu hãnh, thường gắn liền với chốn quan trường. Các cô dâu ở ba miền Bắc, Trung, Nam có phong cách ăn mặc tương đồng, đặc trưng nhất là cặp lục điều hoặc lam điều, tức là ngoài xanh trong hồng. Tuy nhiên, cũng có một vài chi tiết riêng hoặc biến đổi ở lớp áo trong.
Theo sách Trang phục Việt Nam của nhà nghiên cứu Đoàn Thị Tình, ở miền Bắc, cô dâu thường mặc áo mớ ba, bên trong là hai chiếc áo màu điều và màu xanh thiên lý hoặc màu vàng, màu hồ điệp, lót trong cùng bằng yếm lụa trắng. Phần ngang eo được điểm xuyến bằng hai sợi thắt lưng lụa. Trên đầu, cô dâu đội khăn vấn có đính bướm vàng hoặc bạc, kèm theo trang sức cùng chất liệu. Cạnh sườn, cô còn đeo bộ xà tích, con dao, ống vôi bằng bạc được chạm trổ tinh xảo. Đến những năm 1920 – 1930, cô dâu chủ yếu mặc áo dài cài vạt, bên ngoài là áo the thâm hoặc áo dài sa tanh, còn bên trong vẫn là áo màu hồng hoặc xanh. Quần thường là quần lĩnh hoặc quần sa tanh đen, đi kèm với đôi hài thêu hạt cườm hoặc guốc cong.
200 năm áo cưới Việt Nam từ xưa đến nay Áo Cưới Đẹp Tuy Hoà Phú Yên
Tại miền Trung, một số phụ nữ chỉ mặc một lớp áo màu điều bên trong, kèm theo lớp vải mỏng màu chàm bên ngoài để tạo nên sắc tím nền nã, đặc trưng của con gái miền Trung xứ Huế. Thay vì quần đen vải sồi, cô dâu miền Trung lựa chọn mặc quần trắng và mang vòng kiềng.
Còn ở miền Nam, theo sách Nhà ở – Trang phục – Ăn uống của các dân tộc vùng Đồng bằng Sông Cửu Long của tác giả Phan Thị Yến, dâu và rể đều khoác áo thụng rộng màu xanh, lót màu cánh sen và có cặp lọng che khi ra sân. Trong những gia đình còn giữ tục cũ, cả hai mặc áo cặp: cô dâu dùng áo the lót gấm hồng, chú rể dùng áo the lót gấm xanh có dệt chữ “thọ”, biểu trưng cho sự “đủ đôi đủ cặp”.
Vào những năm cuối triều Nguyễn, khi các quy định trở nên thoải mái hơn, nhiều gia đình quan lại và gia đình có điều kiện đã chọn áo dài Nhật Bình cho ngày trọng đại của con cái. Đặc điểm của áo là hoa văn trang trí tạo thành một hình chữ nhật lớn ngay trước ngực, với nhiều họa tiết thêu hình phượng và kim tuyến lấp lánh trên khắp thân áo. Phần tay áo Nhật Bình của các Công chúa, cung tần nhị giai và tứ giai còn được điểm xuyết dải ngũ sắc: lục, vàng, xanh, trắng, đỏ, tượng trưng cho ngũ hành. Sau năm 1945, kiểu áo Nhật Bình vẫn được duy trì và biến đổi, hiện nay, áo này ngày càng xuất hiện nhiều trong các hôn lễ của những bạn trẻ yêu thích cổ phục và giá trị truyền thống.
200 năm áo cưới Việt Nam từ xưa đến nay Áo Cưới Đẹp Tuy Hoà Phú Yên
Áo cưới Nhật Bình
(Ảnh: Gia đình cố Bộ trưởng Nguyễn Văn Huyên)
Váy cưới Việt Nam xưa ở Huế
Hình ảnh đám cưới trong một gia đình quyền quý ở Huế. (Ảnh: Quang Nguyen)
Giai đoạn kháng chiến 1945 – 1975: áo cưới cũng là tấm áo ra trận
Trong những năm kháng chiến chống Pháp và Mỹ, đám cưới được tổ chức giản dị, phù hợp với hoàn cảnh từng nơi. Trang phục cưới thời điểm đó không có nhiều khác biệt so với trang phục hàng ngày, chỉ là những bộ quần áo mới may, chưa từng mặc trước đó.
Từ năm 1954, nhận thức của người dân phần lớn đã được khai phóng, và nhân dân miền Bắc cũng chuẩn bị cho cuộc chiến chống đế quốc. Do đó, trang phục cưới và nhiều nghi lễ đã được đơn giản hóa. Ở các vùng thành phố, phụ nữ thường mặc áo dài trắng hoặc các màu sáng nhạt, kết hợp với quần trắng và guốc cao gót. Còn đối với cán bộ và người dân ở nông thôn, cô dâu thường giản dị với áo dài may sẵn hoặc áo sơ mi trắng, áo bà ba, cùng với quần đen và đôi dép mới.
Váy cưới thời chiến
Thời bao cấp 1975 – cuối thập niên 80: Váy cưới đón gió phương Tây
Sau khi đất nước thống nhất, sự giao lưu văn hóa trong và ngoài nước đã mở rộng, nhờ đó, trang phục cưới cũng có sự "chuyển mình," mang hơi thở của thời trang Mỹ và châu Âu. Đa số phụ nữ ở thành phố miền Nam và miền Bắc mặc đầm dài màu trắng hoặc vàng. Đặc điểm của loại váy này là có nếp gấp ở tay và ngực, phần váy xòe rộng và dài quá gót chân, một số loại được chiết ở ngực và thắt lưng để tạo nên sự quyến rũ. Để tô điểm cho chiếc váy cưới, các nàng dâu thường chọn giày cao gót màu trắng, găng tay mỏng, những chuỗi hạt kim cương, giả kim cương, ngọc trai, và không thể thiếu mũ hoặc những phụ kiện đội đầu lớn cùng chiếc khăn voan trắng.
200 năm áo cưới Việt Nam từ xưa đến nay Áo Cưới Đẹp Tuy Hoà Phú Yên
Thập niên 90 đến đầu những năm 2000: Truyền thống tinh giản và váy cưới công chúa
Từ cuối những năm 1980, bên cạnh phong trào váy Tây đang nở rộ, phần lớn cô dâu vẫn chọn áo dài truyền thống làm trang phục cưới cho buổi lễ trọng đại của mình. Áo dài thường có hai màu chủ đạo là đỏ hoặc trắng, với phần tay hơi loe và vạt dài ngang ống chân.
Trong buổi tiệc tối, những nàng dâu thường mặc những chiếc váy cưới xòe, với điểm nhấn ở phần cánh tay và cổ áo cầu kỳ, giống như thiết kế của đầm công chúa. Thời kỳ này, các cô dâu cũng bắt đầu xu hướng lựa chọn những màu sắc sặc sỡ hơn như đỏ, hồng, vàng,… theo trào lưu từ phim ảnh Hồng Kông.
Nguồn tin: www.elle .vn